– Χρήσιμες συμβουλές & απαντήσεις –

Η λεύκανση σαν θεραπεία είναι η πιο απλή και συντηρητική διαδικασία της αισθητικής οδοντιατρικής με σεβασμό στην ακεραιότητα των οδοντικών ιστών. Πρόκειται για μια διαδικασία ρουτίνας, καθημερινά γίνονται στον κόσμο χιλιάδες λευκάνσεις. Ξεκίνησε στις ΗΠΑ από τον Dr. Haywood 15 χρόνια πριν. Από τότε έχουν γίνει εκατοντάδες κλινικές και ερευνητικές μελέτες ελέγχοντας την ασφάλεια της διαδικασίας στους ανθρώπινους ιστούς. Έχει αποδειχθεί πως δεν βλάπτει ούτε τους σκληρούς ιστούς – δόντια, ούτε τους μαλακούς ιστούς – ούλα.

Επίσης, ακόμα και σε περίπτωση κατάποσης της λευκαντικής ουσίας που χρησιμοποιείται για λεύκανση στο σπίτι, σε ποσότητα που χρησιμοποιείται για λεύκανση, δεν παρατηρείται κάποια επιπλοκή. Η μόνη επιπλοκή της είναι μια παροδική ευαισθησία σε ένα 10% του πληθυσμού, η οποία κρατάει όσο και η διαδικασία της λεύκανσης και φεύγει αμέσως μετά το τέλος αυτής. Συνεπώς πρόκειται για μια απόλυτα ασφαλή διαδικασία αρκεί να γίνεται με την παρακολούθηση και την ευθύνη του οδοντιάτρου.

Τα ερευνητικά δεδομένα αναφέρουν ότι η λεύκανση διαρκεί για πολλά χρόνια στο 80-100% της αρχικής της κατάστασης.

Κατά τη διάρκεια της θεραπείας δεν πρέπει να καταναλώνονται τρόφιμα και ουσίες που περιέχουν χρωστικές ουσίες όπως καφές, κόλα, τσάι, κόκκινο κρασί, σάλτσα ντομάτας, βύσσινα, φράουλες κ.λπ. Επίσης να μη γίνεται χρήση καπνού. Να μη χρησιμοποιούνται χρωματιστές οδοντόπαστες ή στοματικά διαλύματα.

Μετά το τέλος της θεραπείας για να διατηρηθεί το αποτέλεσμα της λεύκανσης για μακρύτερο χρονικό διάστημα θα πρέπει να τηρούνται καλές καθημερινές συνήθειες υγιεινής και τακτικός καθαρισμός στο οδοντιατρείο (6μηνο). Αποφυγή υπερβολικής κατανάλωσης τροφών με χρωστικές ουσίες και υπερβολικής χρήσης καπνού. Η βασική προϋπόθεση είναι μια φορά το χρόνο να γίνεται ένα φρεσκάρισμα – touch up για 2-3 ημέρες χρησιμοποιώντας τα ναρθηκάκια, σε ένα πολύ χαμηλό κόστος.

Ουλίτιδα είναι φλεγμονώδης νόσος των ούλων που είναι όμως αναστρέψιμη. Οφείλεται στις τοξίνες που παράγουν τα μικρόβια που συγκεντρώνονται στην πλάκα, στην πέτρα και στις ουλοδοντικές σχισμές.

Τα συμπτώματά της είναι ερυθρότητα (τα ούλα από ροζ γίνονται κόκκινα), διόγκωση (τα ούλα πρήζονται), ουλορραγία (τα ούλα ματώνουν είτε κατά το βούρτσισμα, είτε αυτόματα).

Αντιμετωπίζεται:

• με καθημερινό, επιμελημένο βούρτσισμα 2-3 φορές ημερησίως
• με τακτικό καθαρισμό και έλεγχο στον οδοντίατρο κάθε 6 μήνες, χρήση οδοντικού νήματος
• υγιεινή διατροφή.

Περιοδοντίτιδα είναι νόσος του περιοδοντίου, δηλαδή βακτηριδιακή λοίμωξη των ιστών γύρω από τα δόντια (ούλα – φατνιακό οστό – περιοδοντικός σύνδεσμος). Τα αποτελέσματα της περιοδοντίτιδας δεν είναι αναστρέψιμα, αλλά μπορούμε να σταματήσουμε την εξέλιξή της. Εάν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, τα δόντια παρουσιάζουν κινητικότητα και τελικά χάνονται.

Τα συμπτώματα της περιοδοντίτιδας είναι:

• ερυθρότητα των ούλων
• διόγκωση των ούλων
• ουλορραγία – αιμορραγία των ούλων
• υποχώρηση των ούλων, αποκάλυψη των ριζών – τα δόντια φαίνονται μακρύτερα
• απώλεια πρόσφυσης των ούλων και δημιουργία θυλάκων (οι θύλακοι είναι χώροι που δημιουργούνται ανάμεσα στα ούλα και τις ρίζες των δοντιών από αποκόλληση των ούλων λόγω φλεγμονής)
• κινητικότητα των δοντιών από μειωμένη οστική υποστήριξη λόγω σταδιακής καταστροφής του φατνιακού οστού
• περιοδοντικά αποστήματα – πύον
• κακοσμία στόματος
• μετακίνηση έως και απώλεια δοντιών

Προδιαθεσικοί παράγοντες:

• το κάπνισμα
• η ανοσοκαταστολή (aids)
• κληρονομικότητα
• χορήγηση φαρμάκων (αντιεπιληπτικά, για ρευματοειδή αρθρίτιδα, για οστεοπόρωση, για ερυθηματώδη λύκο, για σακχαρώδη διαβήτη, κορτιζόνη, αναστολείς ιόντων ασβεστίου, χημειοθεραπευτικά για κακοήθη νοσήματα, αντισυλληπτικά)
• ψυχική καταπόνηση ( stress)
• έλλειψη βιταμινών λόγω κακής διατροφής (vit. C, vit. E, σύμπλεγμα Β)
• ορμονικές διαταραχές (του θυρεοειδή αδένα, του αδένα της υπόφυσης, κατά την περίοδο της ήβης, σε περίοδο εγκυμοσύνης, εμμηνόπαυση)
• άλλα νοσήματα (λευχαιμίες, σκληροδερμία)

Πώς αντιμετωπίζεται: Απαραίτητη προϋπόθεση για την αντιμετώπιση της περιοδοντίτιδας είναι το καθημερινό, επιμελές βούρτσισμα των δοντιών, φροντίδα με μεσοδόντιο βουρτσάκι και χρήση στοματικού διαλύματος. Όμως η διάγνωση αλλά και η θεραπεία της περιοδοντίτιδας γίνεται αποκλειστικά από τον οδοντίατρο.

Η θεραπεία της περιοδοντίτιδας εξαρτάται από το στάδιο το οποίο βρίσκεται και από την έκτασή της. Στο αρχικό και το μεσαίο στάδιο θεραπεύεται με τη συντηρητική αγωγή, καθώς επίσης και σε εντοπισμένη περιοδοντίτιδα, ενώ στο προχωρημένο στάδιο εφαρμόζουμε τη χειρουργική αγωγή.

Για πολλά χρόνια πιστεύαμε ότι η περιοδοντίτιδα δεν μεταδίδεται από τον ένα στον άλλο. Όμως ένα άρθρο του 1997 στο Journal of the American Dental Association αναφέρει ότι οι μικροβιακοί παράγοντες οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την περιοδοντίτιδα μεταφέρονται με το σάλιο. Συνεπώς περνάει από γονιό σε παιδί, καθώς επίσης μπορεί να μεταδοθεί μεταξύ ζευγαριών. Έτσι προτείνουμε να γίνεται ένας έλεγχος σε ολόκληρη την οικογένεια όταν ένα μέλος αυτής διαπιστωθεί ότι έχει περιοδοντίτιδα.

Πρόληψη έναντι της τερηδόνας:

• Μείωση κατανάλωσης ζάχαρης ή μείωση του χρόνου παραμονής της ζάχαρης στο στόμα (βούρτσισμα μετά από κάθε γεύμα)
• Έλεγχο της οδοντικής πλάκας (με καθημερινό βούρτσισμα των δοντιών και τακτικό καθαρισμό σε οδοντίατρο)
• Χρήση φθορίου (τακτικές εφαρμογές φθορίου ή φθοριούχες οδοντόπαστες ή φθορίωση του νερού ή λήψη φθοριούχων σκευασμάτων)
• Εμφράξεις σχισμών και οπών (είναι επικαλύψεις των μασητικών επιφανειών των μόνιμων δοντιών και αφορά τα παιδιά)
• Επίσης μεγάλη προσοχή πρέπει να δώσουμε στα παιδιά μας τα οποία γεννιούνται χωρίς το είδος των μικροβίων που ευθύνονται για την τερηδόνα και τους τα μεταδίδουμε με τη χρήση προσωπικών μας ειδών

Αντιμετώπιση των τερηδονισμένων δοντιών: Ανάλογα τη βαρύτητα του τερηδονισμού η αντιμετώπιση είναι διαφορετική.

• Σε αρχικά στάδια αντιμετωπίζεται με απλή έμφραξη
• Σε περίπτωση που έχει θιχθεί ο πολφός του δοντιού τότε η θεραπεία είναι απονεύρωση και έμφραξη
• Αν λείπει το μεγαλύτερο τμήμα του δοντιού τότε αντιμετωπίζεται με τοποθέτηση ενδορριζικού άξονα και στεφάνης για προστασία του δοντιού από ενδεχόμενο κάταγμα
• Σε αρκετά προχωρημένες περιπτώσεις υπάρχει το ενδεχόμενο και εξαγωγής του δοντιού – ρίζας

• Οι κινήσεις που πρέπει να χρησιμοποιούμε για ένα σωστό βούρτσισμα πρέπει να είναι ήπιες και κυκλικές
• Ο θύσανος της οδοντόβουρτσας πρέπει να σχηματίζει 45 μοίρες με την επιφάνεια των δοντιών, ώστε να εισχωρεί ελάχιστα μέσα στα ούλα
• Ξεκινάμε με την εξωτερική επιφάνεια των δοντιών, συνεχίζουμε με την εσωτερική επιφάνεια τους και τελειώνουμε με κοφτές οριζόντιες κινήσεις στις μασητικές επιφάνειες
• Αφού ολοκληρώσουμε με τα δόντια της άνω γνάθου συνεχίζουμε με τα δόντια της κάτω γνάθου, ακριβώς με την ίδια μεθοδολογία
• Προσοχή πρέπει να δώσουμε στους κυνόδοντες, οι οποίοι βρίσκονται στην αλλαγή από τα πρόσθια στα οπίσθια δόντια, να πλένονται μόνο με την μία ομάδα δοντιών
• Τα δόντια είναι σωστό να πλένονται κατά μικρές ομάδες δύο δοντιών και όχι όλα τα πίσω δόντια μαζί διότι δεν έχουν την ίδια κλίση πάντα. Γι αυτό δεν χρησιμοποιούμε μεγάλης κεφαλής οδοντόβουρτσες
• Δεν πρέπει να ξεχνάμε τις επιφάνειες των δοντιών που εφάπτονται μεταξύ τους, οι οποίες πρέπει να καθαρίζονται είτε με νήμα είτε με μεσοδόντια βουρτσάκια
• Τελειώνοντας ένα σωστό βούρτσισμα δεν πρέπει να ξεχνάμε την επιφάνεια της γλώσσας να τη βουρτσίζουμε με ειδικό ξέστρο για τη γλώσσα, γεγονός που φρεσκάρει ιδιαίτερα την αναπνοή μας

Η καταλληλότερη οδοντόβουρτσα πρέπει να είναι μέτριας σκληρότητας, πρέπει να έχει μικρή κεφαλή ώστε να μπορεί να εισχωρεί ευκολότερα και σε πιο δύσκολες περιοχές όπως είναι τα πίσω δόντια. Επίσης πρέπει ο θύσανος να καταλήγει σε τρίχες με αποστρογγυλεμένες άκρες.

Η σκληρή οδοντόβουρτσα πρέπει να χρησιμοποιείται για οδοντοστοιχίες ή μηχανήματα.

Η μαλακή οδοντόβουρτσα είναι κατάλληλη για άτομα με χαμηλό ανοσοποιητικό σύστημα όπου πρέπει να αποφεύγονται οι τυχόν τραυματισμοί (άτομα που έχουν ακτινοβοληθεί στη περιοχή κεφαλής τραχήλου…)

Η ηλεκτρική οδοντόβουρτσα είναι κατάλληλη για άτομα με νοητική στέρηση, για άτομα με ιδιαίτερη δεξιότητα στα χέρια. Ωστόσο αν αντικαταστήσει την κλασσική οδοντόβουρτσα, μπορεί να αφαιρέσει περισσότερη οδοντική πλάκα, αρκεί να καθοδηγείται σε όλα τα δόντια και σε όλες τις επιφάνειες. Επίσης μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την ηλεκτρική οδοντόβουρτσα ως δέλεαρ σε παιδιά που δυσκολεύονται ή αρνούνται να πλύνουν τα δόντια τους.

Έγκλειστο καλείται ένα δόντι όταν δεν έχει ανατείλει κατά την αναμενόμενη γι’ αυτό χρονική στιγμή εντός της στοματικής κοιλότητας. Βρίσκεται εντός του φατνιακού οστού και περιβάλλεται από ούλα. Δόντια τα οποία συχνότερα παραμένουν έγκλειστα είναι οι φρονιμίτες (σωφρονιστήρες) και οι κυνόδοντες. Ωστόσο και τα υπόλοιπα δόντια μπορούν είναι έγκλειστα.

Τι μπορεί να προκαλέσει ένας έγκλειστος φρονιμίτης;

• Συνωστισμό των υπολοίπων δοντιών και να ακυρωθεί τυχόν προηγηθείσα ορθοδοντική θεραπεία
• Κύστη οδοντογενής από το οδοντοθυλάκιο του δοντιού (φρονιμίτης, κυνόδοντας), σε ποσοστό 4% των περιπτώσεων που έχουν έγκλειστα δόντια
• Όγκο είτε σε έγκλειστο κυνόδοντα της άνω γνάθου ή σε φρονιμίτη της κάτω γνάθου
• Μπορεί να προκαλέσει ευκολότερα κάταγμα της κάτω γνάθου διότι σε τυχόν τραυματισμό, λειτουργώντας ως σφήνα στη γωνία της κάτω γνάθου
• Περιστεφανίτιδα (σε ημιέγκλειστους φρονιμίτες). Είναι φλεγμονή της περιοχής που προσπαθεί ο φρονιμίτης να ανατείλει. Συμπτώματα της περιστεφανίτιδας είναι πόνος, οίδημα (πρήξιμο), πύον, κακοσμία, δυσκολία μάσησης και κατάποσης, δυσκολία διάνοιξης του στόματος και ενίοτε και πυρετός. Είναι κατάσταση που πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα από τον ασθενή με τήρηση σχολαστικής υγιεινής, στοματικές πλύσεις με χλωρεξιδίνη και να επισκεφθεί άμεσα τον οδοντίατρό του. Ο οδοντίατρος θα κάνει σχάση και παροχέτευση του πύου, άρση του αιτίου, χορήγηση κατάλληλης αντιβίωσης και αντιφλεγμονωδών.

• Κάντε τακτικό, επιμελημένο, καθημερινό βούρτσισμα των δοντιών 2-3 λεπτά
• Χρησιμοποιήστε μεσοδόντιο βουρτσάκι ή οδοντικό νήμα για τα διαστήματα ανάμεσα στα δόντια
• Αλλάξτε την οδοντόβουρτσα σας κάθε 2-3 μήνες
• Καθαρίστε – ξύστε με ειδικό ξέστρο την επιφάνεια της γλώσσας 1-2 φορές ημερησίως
• Επισκεφθείτε ανά εξάμηνο τον οδοντίατρό σας για καθαρισμό των δοντιών, θεραπεία τυχόν ουλίτιδας ή περιοδοντίτιδας, για έλεγχο προβληματικών σφραγισμάτων ή προσθετικών αποκαταστάσεων και θεραπεία τερηδονισμένων δοντιών
• Πίνετε αρκετό νερό για την καταπολέμηση της ξηροστομίας, σε περίπτωση χρόνιας ξηροστομίας χρησιμοποιήστε σκευάσματα τεχνητού σιέλου που υπάρχουν στα φαρμακεία
• Αποφύγετε τις πικάντικες τροφές (σκόρδο, κρεμμύδι, καρυκεύματα…), τραφείτε υγιεινά. Το μάσημα μαϊντανού βοηθάει σε περίπτωση κατανάλωσης φαγητού που προκαλεί κακοσμία
• Ελαττώστε ή και σταματήστε το κάπνισμα και την κατανάλωση αλκοόλ
• Μασήστε τσίχλα χωρίς ζάχαρη με ξυλιτόλη σε περίπτωση που θέλετε να φρεσκάρετε την αναπνοή σας
• Σε περίπτωση συγκεκριμένων ασθενειών συζητήστε το με τους εξειδικευμένους ιατρούς

Κάθε 6 μήνες είναι ένα φυσιολογικό χρονικό διάστημα, μέσα στο οποίο μπορούμε να κάνουμε τον καθαρισμό μας αλλά και ένα γενικό έλεγχο της στοματικής κατάστασης ώστε να προλάβουμε σε αρχικό στάδιο το οποιοδήποτε πρόβλημα. Το χρονικό αυτό διάστημα μεταβάλλεται από άτομο σε άτομο ανάλογα τη στοματική του κατάσταση αλλά και τη γενικότερη υγεία του.

Το βούρτσισμα των δοντιών αρχίζει με την εμφάνιση του πρώτου δοντιού. Έχουμε δόντια; Έχουμε και βούρτσισμα. Υπάρχουν στα φαρμακεία εξειδικευμένες οδοντόβουρτσες για κάθε ηλικία. Η χρήση παιδικής οδοντόπαστας ξεκινάει μετά τα 3 έτη, διότι τότε μπορεί το παιδί να τη φτύνει και όχι να την καταπίνει.

Από την ηλικία των 6 ετών και έπειτα θα πρέπει το παιδί να μπει στη διαδικασία του ελέγχου κάθε εξάμηνο. Επίσης κάθε εξάμηνο κάνουμε απαραίτητα και τη φθορίωση των δοντιών ώστε να εξασφαλίσει γερά δόντια για την υπόλοιπη ζωή του. Έτσι το παιδί μαθαίνει από νωρίς να περιποιείται σωστά τα δόντια του και να μη φοβάται τον οδοντίατρο.

Ωστόσο αν παρίσταται ανάγκη θα πρέπει από την προσχολική ηλικία να γίνει η πρώτη επίσκεψη στον οδοντίατρο ώστε να προληφθεί οποιοδήποτε πρόβλημα.

• Θα πρέπει να επισκεφτεί τον οδοντίατρό της προληπτικά έστω κι αν δεν έχει κάποιο πρόβλημα προκειμένου να κάνει έναν έλεγχο και καθαρισμό των δοντιών της
• Να προσέχει την διατροφή της (φρούτα για πρόσληψη βιταμινών απαραίτητων για την υγεία των ούλων)
• Το καθημερινό, επιμελές βούρτσισμα είναι απαραίτητο για την καλή κατάσταση των δοντιών και των ούλων
• Σε περίπτωση που η εγκυμονούσα παρουσιάζει συχνούς εμετούς τότε θα πρέπει να μην αφήνει τα οξέα του στομάχου να παραμένουν στο στόμα διότι αυτά προκαλούν διαβρώσεις στα δόντια